Τα Μινωικά διπλά ιερά κέρατα και ο ιερός διπλός πέλεκυς ή λάβρυς

φωτογραφία  Βασίλης Ταγκούδης

Τα διπλά ιερά κέρατα ή κέρατα καθοσιώσεως είναι το πιο συνηθισμένο ιερό σύμβολο της μινωικής λατρείας. Τοποθετούνται ως επίστεψη ιερών κτηρίων ή βωμών. Καμία φορά συνδυάζονταν με τον διπλό πέλεκυ. Σε άλλες παραστάσεις εικονίζονταν λατρευτές που στέκουν με σεβασμό μπροστά τους.

Τι συμβολίζουν όμως τα κέρατα; Τα κέρατα τα οποία είναι σήμα κατατεθέν του λαμπρού Μινωικού και όχι μόνο πολιτισμού, παραπέμπουν στην σελήνη λόγω της ομοιότητας του μηνίσκου της Σελήνης ( μισοφέγγαρου) με τα κέρατα της αγελάδας. Οι αρχαίοι Έλληνες, φαντάζονταν τη Σελήνη, να οδηγεί άρμα στον ουράνιο θόλο, όπως και ο αδελφός της ο Ήλιος, το οποίο έσερναν αγελάδες ή ταύροι.

Η Σελήνη αποτέλεσε και αποτελεί για την ανθρωπότητα ένα παγκόσμιο και διαχρονικό πνευματικό σύμβολο, τη θηλυκή αρχή της δημιουργίας του Κόσμου, καθώς και την πόρτα προς την απόκρυφη φύση της ανθρωπότητας και του σύμπαντος, προς εκείνο δηλαδή που μένει άφατο στην συνηθισμένη θέαση της Φύσεως, για αυτό ταυτίζεται και με τις μαγικές μυσταγωγικές τελετές.

Οι σεληνιακές φάσεις, της Νέας Σελήνης, της Σελήνης σε χάση, και της Πανσελήνου, συνδέθηκαν με την Τρίμορφη Εκάτη η οποία συμβόλιζε την νεαρή κοπέλα, ντροπαλή και αφανή, (ως παρθένα Αρτέμιδα), την ημισέληνο με την ώριμη γυναίκα σε αναπαραγωγική ηλικία , εφόσον η φάση αυτής της σελήνης μοιάζει με την φουσκωμένη κοιλιά εγκύου γυναικός, και την γεμάτη Πανσέληνο σε πλήρη ανάπτυξη, ως γηραιά κυρία.

Δεν είναι φυσικά τυχαίο, πως το όνομα της Ευρώπης, μας παραπέμπει επίσης στη Σελήνη, καθώς είναι αυτή που βλέπει τα πάντα. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ονόματα το όνομα της μητέρας της Τηλέφασσας, που φέγγει από μακριά. Όλες οι ηρωίδες του Kρητικού μύθου, όπως η Αριάδνη και η Βριτόμαρτις ή Δίκτυννα έχουν ονόματα, που μας ανάγουν στον λατρευτικό κύκλο της Άρτεμης, δηλαδή αναφέρονται στη Σελήνη.

Ο ταύρος σχετίζεται με το Δία (ο οποίος μυθολογικά γεννήθηκε μεγάλωσε στην Κρήτη) και ο οποίος μεταμορφώθηκε σε λευκό ταύρο για να απαγάγει την Ευρώπη (ταυροπάρθενος) κόρη του Αγήνορα και να την μεταφέρει στην Κρήτη.

Εκεί την παντρεύτηκε και από το γάμο τους γεννήθηκαν τρεις γιοι: ο Μίνωας που έγινε βασιλιάς της Κνωσού, ο Ραδάμανθυς που κυριάρχησε στη Φαιστό, και ο Σαρπηδών. Επίσης, ταύρος αναδύθηκε από τη θάλασσα, και τον οποίο έστειλε ο Ποσειδώνας στο Μίνωα μετά από επίκλησή του, ώστε αυτός να τον θυσιάσει ως αντάλλαγμα για το θρόνο της Κρήτης που τον διεκδικούσε και ο αδερφός του Σαρπηδώνας.

Ο Μίνωας τελικά έγινε βασιλιάς της Κρήτης, αλλά γοητευμένος από την ομορφιά του ταύρου δεν εκπλήρωσε το τάμα του και δεν τον θυσίασε με αποτέλεσμα να προκαλέσει την οργή του Ποσειδώνα, ο οποίος έκανε την Πασιφάη –κόρη του Ήλιου και της Περσηίδας- γυναίκα του Μίνωα, να ερωτευτεί τον ταύρο. Η Πασιφάη με τη βοήθεια του Δαίδαλου –ο οποίος κατασκεύασε ομοίωμα αγελάδας, μέσα στο οποίο μπήκε η Πασιφάη- ήρθε σε ερωτική επαφή με τον ταύρο και από αυτή την συνεύρεση γεννήθηκε ο Μινώταυρος .

Η κεφαλή του ταύρου ήταν το σύμβολο της ισχύος του Μινωικού πολιτισμού . Το αίμα του ταύρου κατά τη θυσία του σε τέλεση ιερουργικών μυστηρίων για τους υποψήφιους μύστες που προσδοκούσαν την ανακήρυξη τους σε ιερείς, συμβόλιζε την αναγέννηση και την άνοδο σε υψηλότερη πνευματική σφαίρα.

Σύμβολο που σχετίζεται με τα διπλά ιερά κέρατα είναι ο ιερός διπλός πέλεκυς ή λάβρυς στον οποίο αποδίδονταν, θεραπευτικές, μαγικές, προφυλακτικές ιδιότητες. Έτσι όπου τοποθετούνταν, θεωρείτο ότι έθετε το οικοδόμημα ή το αντικείμενο που ευρίσκονταν υπό υψηλή προστασία και κατ’ αυτόν τον τρόπο προσδοκούσαν την αποφυγή κάποιας βεβήλωσης. Επίσης θεωρούνταν το κατ’ εξοχήν σύμβολο της καθαγίασης και της μύησης. Επομένως συμβόλιζε την ψυχή που οδεύει για την θέωση και την ολοκλήρωση. Επίσης ο διπλός πέλεκυς συνήθως βρισκόταν στο κέντρο του όποιου ιερού, για να φανερώνει την ιερότητα και το «άβατο» αυτού του μέρους. Εκτός των άλλων συμβόλιζε την δημιουργική ένωση δύο εκ των δυνάμεων της Φύσης, δηλ. της παραγωγικής και της γονιμοποιού ..
http://xletsos-basilhs