Το όνομά της είναι σύνθετη λέξη, που προέρχεται από τις δύο ελληνικές λέξεις Μονή και Έμβασις. Πολλές από τις οδούς είναι στενές και κατάλληλες μόνο για τους πεζούς. Ο κόλπος της Παλαιάς Μονεμβασίας βρίσκεται στο Βορρά. Το παρωνύμιο της Μονεμβασίας είναι «Γιβραλτάρ της Aνατολής», επειδή τυγχάνει να είναι σε σμίκρυνση πανομοιότυπη με τον βράχο του Γιβραλτάρ.

Η Μονεμβασιά ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα, από την μετεγκατάσταση σε αυτή των κατοίκων της Αρχαίας Σπάρτης, η οποία τότε ήταν γνωστή ως Λακεδαίμονα. Η Σπάρτη, σε αντίθεση με άλλες πόλεις που εγκαταλείφθηκαν, συνέχισε να κατοικείται μέχρι τον 6ο αιώνα μ.Χ., παρά τους σεισμούς, τις επιδρομές Γότθων το 395 υπό τον Αλάριχο και Βανδάλων το 468 υπό τον Γιζέριχο και την επιδημία πανώλης το 541-43.

Σύμφωνα με το μεταγενέστερο Χρονικό της Μονεμβασίας, η πόλη εγκαταλείφθηκε μετά από επιδρομή Σλάβων το 587-588, επί βασιλείας Μαυρικίου. Το Χρονικό αναφέρει ότι οι κάτοικοί της εγκατέλειψαν την Σπάρτη πανικόβλητοι και οχυρώθηκαν υπό την ηγεσία του επισκόπου της στη Μονεμβασιά ενώ άλλοι εγκαταστάθηκαν στα περάσματα της περιοχής.

Μπαίνοντας στην πόλη ο κεντρικός δρόμος με το βυζαντινό καλντερίμι οδηγεί στη Κεντρική Πλατεία με το παλαιό κανόνι και την Εκκλησία του Ελκομένου Χριστού.

Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος καταγόταν από τη Μονεμβασία, όπου και βρίσκεται σήμερα ο τάφος του.Μπροστά στην προτομή του θα φέρετε στο νου δικούς του στίχους: “Σου πάει αυτό το αεράκι γύρω στα χείλη σου, σου πάει αυτό το λουλούδι που κοιτάζεις....”. Η Μονεμβασιά θυμίζει το "πέτρινο καράβι" με το οποίο ταξίδευε σε όλο τον κόσμο.

Η παλαιά πόλη έχει 90 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001.

Από τα μεσαιωνικά χρόνια ήταν διάσημη για το κρασί της. Οι Φράγκοι το ονόμαζαν Malvasia. Το κρασί αυτό ήταν γλυκό και με υπέροχη γεύση, όπως μαρτυρούν παλιά συγγράμματα - ένα εκλεκτό και σπάνιο ποτό στις βασιλικές αυλές της μεσαιωνικής Ευρώπης.

Το κάστρο της Μονεμβασιάς είναι ένας σπουδαίος αρχαιολογικός χώρος, με πολλές εκκλησίες και άριστα συντηρημένα και αναπαλαιωμένα κτίσματα, αλλά και μια ολοζώντανη πόλη με παραδοσιακούς ξενώνες, εστιατόρια, καφέ και μπαράκια με βεράντες που κρέμονται πάνω από το Μυρτώο πέλαγος.

Περιλαμβάνει δύο οχυρωμένα οικιστικά σύνολα: την Κάτω Πόλη και την Πάνω Πόλη. Χτισμένη δίπλα στη θάλασσα, η Κάτω Πόλη σφύζει από κίνηση και ζωή. Αυτή όμως που χτίστηκε πρώτη είναι η Πάνω Πόλη, στην κορυφή του βράχου, όπου κατοικούσαν οι άρχοντες και ήταν η έδρα των διοικητικών υπηρεσιών. Η Πάνω Πόλη είναι πια ερημωμένη, δεσπόζει όμως ο ναός της Αγίας Σοφίας που είναι μια μικρογραφία της Αγια Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη.

ΦΩΤΟ: www.tripadvisor.com.gr