Ένας τσολιάς σε αμερικανικό περιοδικό

Το αμερικανικό περιοδικό «Life» στο εξώφυλλό του παρουσίαζε σημαντικά πρόσωπα και ιστορικά καρέ από τον πλανήτη. Ωστόσο, ένα από αυτά τα εξώφυλλα είναι εμβληματικό για τους Έλληνες: στο τεύχος της 16ης Δεκεμβρίου 1940 υπάρχει η φωτογραφία ενός εύζωνα.

Δεν είχαν περάσει δύο μήνες από την 28η Οκτωβρίου, το «ΟΧΙ» στους Ιταλούς και τις ηρωικές μάχες στο αλβανικό μέτωπο. Η ελληνική ανδρεία συζητήθηκε παγκοσμίως και ο τσολιάς αποτέλεσε σύμβολο γενναιότητας - αν και τότε οι Έλληνες στρατιώτες δεν φορούσαν φουστανέλα.

Ξεφυλλίζοντας το περιοδικό, στην πρώτη σελίδα όπου αναγράφονται τα περιεχόμενα μια σύντομη περιγραφή εξηγεί στο αμερικανικό κοινό τη φωτογραφία του εξωφύλλου. «Ο φουστανελάς στρατιώτης στο εξώφυλλο είναι ένας Έλληνας εύζωνας (που σημαίνει κυριολεκτικά πολύ καλά ζωσμένος). Τα πέντε ελληνικά τάγματα ευζώνων που ειδικεύονται στη μάχη στα βουνά απέκτησαν μέσα σε έξι εβδομάδες φήμη που τους κατατάσσει μεταξύ των πιο επιδέξιων στρατευμάτων στο χιόνι. Πολεμώντας υπό αυτές τις συνθήκες, οδήγησαν σε μια αναπάντεχη νίκη επί του ιταλικού στρατού, τον οποίον απώθησαν από τα ελληνικά σύνορα στις αλβανικές ακτές. Αυτό, ενάντια σε κάθε κανόνα, αφού οι Έλληνες υποτίθεται πως θα ηττούντο σε χρόνο μηδέν. Την τελευταία φορά που πολέμησαν, το 1922, υπέστησαν δεινή ήττα από τους Τούρκους. Στη μάχη οι εύζωνες φορούν χακί φουστανέλες» γράφει η επεξήγηση του εξωφύλλου.

Η ιστορία της Προεδρικής Φρουράς ξεκινά στις 12 Δεκεμβρίου 1868 ως μάχιμο-τελετουργικό άγημα. Το 1914 συγκροτείται η Ανακτορική Φρουρά και οι εύζωνες έγιναν σύμβολο ανδρείας στους Βαλκανικούς Πολέμους. Η αυτοθυσία τους συνεχίστηκε και στις υπόλοιπες ένοπλες συγκρούσεις του 20ού αιώνα - Μικρασιατική Εκστρατεία, Α’ και Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Έτσι, οι εύζωνες μπήκαν στη συνείδηση του ελληνικού λαού ως ήρωες, το φέσι (από την τουρκική «fes») δεν σχετιζόταν τότε με χρέη ή μέθη, αλλά με ανδραγαθήματα που φορούσαν τσαρούχια - επίσης τουρκικής προέλευσης (caruk), το σανδάλι με πέτσινη σόλα. Μεταπολεμικά η έννοια «τσολιάς» αμαυρώθηκε εξαιτίας των Ταγμάτων Ασφαλείας («γερμανοτσολιάδες»), ωστόσο σήμερα εξακολουθεί να αποτελεί σύμβολο γενναιότητας.

Η στολή του εύζωνα αποτελείται από τη φέρμελη (είδος μπέρτας), το μεϊντάνι (γιλέκο κεντητό), τις περικνημίδες, την κάπα. Σημείο αναφοράς η φουστανέλα, η οποία παίρνει το όνομά της από το ιταλικό βαμβακερό ύφασμα «Fustagno». Έχει 400 πτυχές, όσα και τα χρόνια της τουρκοκρατίας, ενώ το λευκό συμβολίζει την αγνότητα των εθνικών αγώνων. Το βέβαιο είναι ότι ποτέ δεν μάθαμε το όνομα του τσολιά που έγινε εξώφυλλο στο «Life» στις 16 Δεκεμβρίου 1940.

πηγη fosonline.gr